Üyelerimizden, İlçe Devlet Hastanelerinde periapikal röntgen cihazlarının muayene odaları içine, zırhlamasız ve kontrolsüz biçimde konumlandırıldığı şikayetleri gelmektedir. Bu durum hasta, hekim ve çalışan güvenliği bakımından ağır teknik ve idarî bir kusurdur. Periapikal röntgen çekimlerinde radyasyon dozu düşük olmakla birlikte, araştırmalar cihazların uygunsuz kurulum ve korumasız yerleşiminin radyasyon dozunu %50'ye varan oranda artırdığıını göstermektedir. Bu durumda saçılan radyasyon miktarının klinik ve mesleki riskler meydana getirmesi, hem iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına hem de radyasyon güvenliği standartlarına aykırıdır.
 

DişHek-Sen Uyarıyor
 

• Lisans ve Denetim Yükümlülükleri (NDK/TAEK): Türkiye'de diş röntgen cihazları için NDK lisansı zorunludur; lisans prosedürü başvuru yerinde radyasyon kontrolü, ölçümler ve uygunluk adımlarını içerir. Lisans 5 yıl geçerlidir ve süresi dolmadan vize edilir. TAEK/NDK, cihazları belirlenmiş denetim sıklıklarında ve gerektiğinde haberli/habersiz denetler. Adres veya yerleşim değişikliği gibi durumlarda lisans geçerliliğini yitirir; yeni kurulum için yeniden lisans gerekir.

• Oda Tasarımı ve Erişim: Periapikal cihazlar için oda boyutu en az 2.0 × 2.0 m² olmalı, bu alan sadece röntgen çekimi için tasarlanmalıdır. Diş tedavi klinikleri içerisine röntgen cihazı yerleşimi kesinlikle yapılmamalıdır. Hastaların veya refakatçilerin bekleme alanı röntgen odası dışında olmalı; odanın giriş/çıkışı kontrol edilmeli ve yetkisiz kişilerin çekim alanına girmesi engellenmelidir.

• Zırhlama ve Cihaz/Kumanda Yerleşimi: Mobil periapikal cihazlarda zırhlama aranmayabilir; ancak sabit odada kullanım halinde zırhlama zorunludur. Duvarlar ve kapılar minimum 0.2 mm kurşun veya eşdeğeri ile korunmalı; tavan ve zemin, alt/üst katların kullanımına göre değerlendirilmelidir. Havalandırma delikleri zırhlamayı bozmamalıdır. Kumanda ünitesi oda dışında olmalı, hastanın izlenmesi kurşunlu cam pencereyle sağlanmalıdır. Dental muayenehanelerde belirli kalınlıktaki tuğla veya briketli duvarlar doğal korunmayı sağlar, ancak inşaat malzemesi kalınlıkları yeterli değilse, duvar ve kapılar 0.2 mm kurşunla kaplanmalıdır. Röntgen cihazlarının arka yanı ya da cihazın önünde bulunan panolar ise 0.5 mm kurşun içermelidir. Radyoloji kliniği veya röntgen cihazlarının bulunduğu odanın havalandırılması çok önemlidir. Özellikle kliniklerde, zemine yakın yerleştirilmiş aspiratörler bulunmalıdır.

• Kontrollü Alan ve Kalite Standartları: Diş görüntüleme alanları, denetimli/gözetimli alan prensipleriyle sınıflandırılmalı; uyarı işaretleri, giriş kontrolü ve kapalı kapı uygulamaları sağlanmalıdır. Kuruluşların kayıt tutma, kişisel dozimetre programı ve tekrar çekimi önleyici süreçler içeren kalite güvence düzeni kurması gerekir.

Taleplerimiz
 

1. Mevcut cihazların lisans geçerliliği, denetim ve kalite kontrol kayıtları incelenmelidir.
    
2. Cihazlar, NDK lisans şartlarına ve TAEK Kılavuzlarına uygun şekilde, zırhlı ve ayrı odalarda konumlandırılmalıdır. Zırhlama için duvar, kapı, tavan ve tabanda gerekli kurşun veya beton kalınlığı uygulanmalıdır.
    
3. Muayene odaları içine zırhsız/korunaksız yerleştirilen periapikal röntgen cihazlarının kullanımları derhal durdurulmalıdır.
    
4. Röntgen teknisyeni bulunmayan kurumlarda ivedi şekilde teknisyen ataması yapılmalı; bu süreçte diş hekimleri için dozimetre kullanımı zorunlu olmalıdır.
    
5. Bakanlık/NDK tarafından yerinde denetimler yapılmalı ve uygunsuzluklara karşı idari yaptırımlar uygulanmalıdır.
    

Sağlık Bakanlığı' na Dilekçemizi Verdik

DişHek-Sen Sendikası Olarak, üyelerimizden gelen, İlçe Devlet Hastanelerinde periapikal röntgen cihazlarının muayene odaları içine, zırhlamasız ve kontrolsüz biçimde konumlandırıldığı şikayetleri üzerine, Sağlık Bakanlığına konu ile ilgili dilekçemizi verdik. 

Sendikamız tarafından bakanlığa verilen dilekçede;

• İlçe Devlet Hastanelerinde periapikal röntgen cihazlarının muayene odaları içine, zırhlamasız ve kontrolsüz biçimde konumlandırılmasının hasta, hekim ve çalışan güvenliği  bakımından ağır teknik ve idarî bir kusur olduğu,

• Periapikal röntgen çekimlerinde radyasyon dozu düşük olmakla birlikte, araştırmalar cihazların uygunsuz kurulum ve korumasız yerleşiminin radyasyon dozunu %50'ye varan oranda artırdığını, 
   
• Saçılan radyasyon miktarının klinik ve mesleki riskler meydana getirdiğini.

Bu durumu hem iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına hem de radyasyon güvenliği standartlarına aykırı olduğu ifade edilmiştir.

BAKANLIĞA VERDİĞİMİZ DİLEKÇE;

Bu sorunla karşı karşıya kalan meslektaşlarımız, Sendikamız tarafından hazırlanan dilekçe örneğini Kurum İdarelerine, İl Sağlık Müdürlüklerine, Sabim şikayet hattına, Cimer'e, Meclis şikayet komisyonuna iletmek üzere kullanabilir, sorularını profesyonel bir dille ifade edebilirler.

Radyasyon Dilekçe Örneği - İndirin